Hayvanlar çoğumuz için tanıdık yaratıklardır ve istesek de istemesek de hayatımızın önemli birer parçasıdır. Hayvanlarla ilgili ilginç bilgiler ve ötesinde, gezegenimizi diğer yüzbinlerce çeşitten oluşan türlerle paylaşıyoruz, hayvanlara güveniyoruz, hayvanlardan öğreniyoruz ve hatta hayvanlarla arkadaş oluyoruz. Peki, bir organizmayı hayvan ve diğer bir organizmayı bitki, bakteri veya mantar yapan faktörlerin oldukça ince olduğunu biliyor musunuz? Makalemizde, omurgalı ve omurgasız hayvanlarla ilgili ilginç bilgiler ve özellikleri sizler için bir araya getirdik.
Hayvanlarla İlgili İlginç Bilgiler
İlk Hayvanlar Yaklaşık 600 Milyon Yıl Önce Ortaya Çıktı
Yaşamın en eski kanıtları 3,8 milyar yıl öncesine dayanıyor. En eski fosiller, stromatolit adı verilen eski organizmalardır. Stromatolitler hayvan değildi (hayvanlar bundan 3,2 milyar yıl sonra ortaya çıkacaktı). İlk hayvanların fosil kayıtlarında göründüğü yer, Geç Prekambriyen dönemiydi. En eski hayvanlar arasında, 635 ila 543 milyon yıl önce yaşamış olan, boru şeklinde ve yaprak şeklindeki yaratıkların bir çeşidi olan Ediacara biyotası vardır. Ediacara biyotası, Prekambriyen döneminin sonlarına doğru tamamen yok olan bir tür.
Hayvanlar Yiyecek ve Enerji İçin Diğer Organizmalarla Beslenir
Hayvanların büyümeleri, gelişmeleri, hareketleri, metabolizmaları ve üremeleri de dahil olmak üzere yaşamlarının tüm yönlerine güç verecek enerjiye ihtiyaçları vardır. Bitkilerden farklı olarak hayvanlar güneş ışığını enerjiye dönüştüremezler (fotosentez yapamazlar). Hayvanlar heterotroflardır, yani kendi yiyeceklerini üretemezler ve bunun yerine yaşamak için ihtiyaç duydukları karbon ve enerjiyi elde etmenin bir yolu olarak bitkileri ve diğer organizmaları yemeleri gerekir.
Hayvanlar Hareket Edebilir
İçinde büyüdükleri alt tabakaya sabitlenen bitkilerin aksine, çoğu hayvan yaşam döngülerinin bir kısmı veya tamamı boyunca hareket halindedir. Birçok hayvan için, hareket etme yeteneği oldukça nettir: balıklar yüzer, kuşlar uçar, memeliler koşar, tırmanır ve koşar. Ancak bazı hayvanlar için hareket oldukça kısıtlı veya yaşamlarının kısa bir dönemiyle sınırlıdır. Bu tür hayvanlar sapsız olarak tanımlanır. Örneğin süngerler, yaşam döngülerinin çoğu boyunca hareketsizdir, ancak larva aşamalarını serbest şekilde yüzen hayvanlar olarak geçirirler. Ek olarak, bazı sünger türlerinin çok yavaş bir hızda (günde birkaç milimetre) hareket edebildiği biliniyor. Çok az hareket eden diğer hayvanların örnekleri arasında midye ve mercanlar bulunur.
Tüm Hayvanlar Çok Hücreli Ökaryotlardır
Hayvanlarla ilgili ilginç bilgiler makalemizin bir diğer maddesi de, tüm hayvanların birden çok hücreden oluşan vücutları olduğunu söyler (başka bir deyişle, çok hücrelidirler). Vikipedi‘nin bildirdiğine göre hayvanlar çok hücreli olmalarının yanı sıra ökaryotlardır (vücutları ökaryotik hücrelerden oluşur). Ökaryotik hücreler, içinde çekirdek ve çeşitli organeller gibi iç yapıların kendi zarları içinde bulunduğu karmaşık hücrelerdir. Ökaryotik bir hücredeki DNA doğrusaldır ve kromozomlar halinde düzenlenmiştir. Süngerler haricinde (tüm hayvanların en basiti), hayvan hücreleri farklı işlevleri yerine getiren dokular halinde düzenlenir. Hayvan dokuları arasında bağ dokusu, kas dokusu, epitel dokusu ve sinir dokusu bulunur.
Hayvanlar Milyonlarca Farklı Türle Çeşitlendi
Hayvanların evrimi, 600 milyon yıl önce ilk ortaya çıkışlarından bu yana, olağanüstü sayıda ve çeşitlilikte yaşam formlarının oluşmasıyla sonuçlandı. Sonuç olarak hayvanlar, hareket etmenin, yiyecek elde etmenin ve çevrelerini algılamanın çok sayıda yolunun yanı sıra birçok farklı form geliştirdiler. Hayvanların evrimi boyunca, hayvan gruplarının ve türlerinin sayısı artmış ve zaman zaman azalmıştır. Bugün bilim adamları 3 milyondan fazla canlı türü olduğunu tahmin ediyor.
Kambriyen Patlaması Hayvanlar İçin Kritik Bir Dönemdi
Kambriyen Patlaması (570 – 530 milyon yıl önce), hayvan çeşitliliğinin bir anda aşırı derecede artış gösterdiği bir dönemdi. Kambriyen Patlaması sırasında, ilk organizmalar birçok farklı ve daha karmaşık biçime dönüştü. Oldukça farklı çeşitte hayvanlar ortaya çıktı.
Süngerler Tüm Hayvanların En Basitidir
Süngerler hayvanlar arasında en basit olandır. Diğer hayvanlar gibi, süngerler de çok hücrelidir, ancak benzerlikler bununla sınırlıdır. Süngerler, diğer tüm hayvanlarda bulunan özel dokulardan yoksundur. Bir süngerin gövdesi, bir matrisin içine gömülü hücrelerden oluşur. Spikül adı verilen küçük dikenli proteinler bu matriks boyunca dağılmış ve sünger için bir destek yapısı oluşturur. Süngerler, vücutlarına dağılmış, filtre besleme sistemi olarak görev yapan ve su akımından yiyecekleri ayırmalarını sağlayan birçok küçük gözenek ve kanala sahiptir. Süngerler, hayvanların evriminin ilk dönemlerinde diğer tüm hayvan gruplarından ayrıldı.
Çoğu Hayvanın Sinir ve Kas Hücreleri Vardır
Süngerler dışındaki tüm hayvanların vücutlarında nöron adı verilen özel hücreler bulunur. Sinir hücreleri olarak da adlandırılan nöronlar, diğer hücrelere elektrik sinyalleri gönderir. Nöronlar, hayvanın sağlığı, hareketi, çevresi ve yönelimi gibi çok çeşitli bilgileri iletir ve yorumlar. Omurgalılarda nöronlar, hayvanın duyu sistemini, beynini, omuriliğini ve periferik sinirleri içeren gelişmiş bir sinir sisteminin yapı taşlarıdır. Omurgasızlar, omurgalılara göre daha az nörondan oluşan sinir sistemlerine sahiptir, ancak bu, omurgasızların sinir sistemlerinin basit olduğu anlamına gelmez. Omurgasızların sinir sistemleri, bu hayvanların karşılaştığı hayatta kalma sorunlarını çözmede etkili ve oldukça başarılıdır.
Hayvanların Çoğu Simetriktir
Süngerler dışındaki çoğu hayvan simetriktir. Çeşitli hayvan gruplarında farklı simetri biçimleri vardır. Deniz kestanesi gibi cnidaryanlarda ve ayrıca bazı sünger türlerinde bulunan radyal simetri, hayvanın vücudunun uzunluğundan geçen ikiden fazla düzlem ile, hayvanın vücudunun benzer iki yarıya bölünebildiği bir simetri türüdür. Radyal simetriye sahip hayvanlar, disk şeklinde, tüp benzeri veya kase benzeri yapıdadır. Deniz yıldızları gibi ekinodermler, beş noktalı simetri adı verilen beş noktalı bir radyal simetri sergiler.İkili simetri, birçok hayvanda bulunan başka bir simetri türüdür. İkili simetri, hayvanın vücudunun sagital bir düzlem (baştan arkaya uzanan ve hayvanın vücudunu sağ ve sol yarıya bölen dikey bir düzlem) boyunca bölünebildiği bir simetri türüdür.
Yaşayan En Büyük Hayvan Mavi Balinadır
Mavi balina, 200 tonu aşan ağırlıklara ulaşabilen devasa bir memelidir. Diğer büyük hayvanlar arasında Afrika fili, Komodo ejderi ve dev kalamar gibi canlılar bulunur.
News
