Pek çok kişide görülebilen nefes darlığı sorunu tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Nefes alma işlemi gerçekleşirken bir anda ve beklenmedik şekilde gelişen rahatsız edici ve zor durumların oluşmasına nefes darlığı denilmektedir. Derin bir şekilde nefes alamama, nefes alırken nefesin yetersiz olduğunu hissetme, nefes alıp verme sırasında zorluk yaşama gibi durumlarda nefes darlığı sorunundan söz etmek mümkündür. Tıp dilinde dispne olarak adlandırılan nefes darlığı belirtileri hakkında bilinçli olmak ve gereken zamanda uzman hekime başvurmak çok önemlidir.
Yoğun bir şekilde egzersiz yapılması, dik bir yokuştan çıkılması, aşırı sıcak olması ya da obezite olması durumlarında nefes darlığı belirtileri görülmektedir. Bu gibi durumların hepsi normal olarak karşılanmaktadır. Bu örneklerin dışında gelişen nefes darlığı sorunu tıbbi müdahale gerektiren durumlar içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle aniden gelişen nefes darlığı durumlarında zaman kaybetmeden doktora gidilmesi gerekmektedir. Günlük aktivitelerin yapılmasında zorluk yaşanıyorsa ve bireyler sosyal yaşamlarında kısıtlamalar yaşıyorsa mutlaka nefes darlığı tedavisi için uzman doktordan randevu almalıdır.
NEFES DARLIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uzun süren ve bir türlü geçmek bilmeyen nefes darlığı sorunu muhtemelen tıbbi bir sorundan kaynaklanmaktadır. Bir sağlık sorunu belirtisi olma ihtimali göz önünde bulundurularak nefes darlığı belirtileri dikkate alınmalıdır.
*Dinlenme sırasında yaşanan nefes darlığı
*Egzersiz sonrasında nefesin kesilmesi durumu
*Göğüs ağrısı ile birlikte seyreden nefes darlığı
*Kol ağrısı ve çene ağrısı ile birlikte yaşanan nefes alamama durumu
*İstem dışı olarak kilo verme ve iştahta azalma yaşanması
*Terleme ile birlikte yaşanan nefes almada zorluk
*Sersemlik ve bayılma durumu ile birlikte nefes darlığı
*Ateş ile beraber yaşanan nefes darlığı
*Nefes almaya çalışırken hırıltılı ve ıslık benzeri sesin gelmesi durumunda yaşanan nefes darlığı
*İnatçı ve kronik öksürük ile birlikte nefes almada zorluk
*El ve ayak bileklerinde yaşanan şişme ile birlikte nefes darlığı
*Halsizlik ile birlikte nefes almada sıkıntı yaşama
Yukarıda maddeler halinde yazılan tüm belirtiler tıbbi nefes darlığı sorunu sayılabilecek nedenler arasında yer almaktadır. Bu belirtilerin olması durumunda mutlaka tedavi için uzman doktordan randevu alınması gerekmektedir.
NEFES DARLIĞI NEDEN OLUR?
Aniden başlayan ve geçmek bilmeyen nefes darlığı ile ilgili oluşabilecek bazı hastalıklar bulunmaktadır. Bu sıkıntılı durum bireylerin aklına nefes darlığı neden olur sorusunu getirmektedir. Nefes darlığı oluşumunda pek çok sebep bulunmaktadır. Aniden başlayan nefes darlığı nedenleri ve uzun vadeli gelişen nefes darlığı nedenleri diye ikiye ayırmak mümkündür. Bu sayede nefes darlığı neden olur sorusuna cevap bulmak mümkündür. Aniden oluşan nefes darlığı neden olur sebepleri aşağıda yer almaktadır.
1-) Akciğer ve Hava Yollarında Yaşanan Sorunlar = Ani nefes darlığı çeken hasta için astım krizinden söz etmek mümkündür. Hava yollarının daralmış olması sebebi ile nefes alıp vermede güçlük yaşanmaktadır. Astım cihazı kullanılması gereken durumlardan birisi de nefes darlığının aniden başlaması durumudur. Bu nedenle doktorların önerisi doğrultusunda astım cihazının kullanılması gerekmektedir. Pnömoni (akciğer iltihabı) hastalığı da nefes darlığına neden olmaktadır. Ayrıca KOAH hastaları da nefes alma konusunda sıkıntı yaşamaktadır.
2-) Kalp Sorunu = Nefes almada yaşanan sıkıntılar ve nefes darlığı durumu ani bir kalp krizi sorununu gündeme getirmektedir. Kalp yetmezliği ve kalp krizi gibi durumlarda nefes darlığı sorunu yaşanmaktadır.
3-) Panik Atak ya da Anksiyete Sorunları = Hızlı ya da derin derin nefes alma durumu yaşayan hastalarda panik atak ya da anksiyete sorununda söz etmek mümkündür.
4-) Ciddi bir alerjik reaksiyon yaşanması durumunda da nefes darlığı oluşmaktadır. Uzun vadeli olarak gelişen nefes darlığı nedenleri ise obezite, kötü kontrollü astım hastalığı, anemi sorunları görülmektedir.
NEFES DARLIĞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Nedene yönelik olarak nefes darlığı tedavisi yapılmaktadır. Nefes darlığı sorununun ne kadar ciddi boyutlarda olduğunu anlamak için uzman doktor kandaki oksijen düzeylerini ölçmektedir. Altta yatan nedenin bulunması halinde yapılan tetkikler de incelenerek hastanın nefes darlığı sorununun giderilmesi için tedavi süreci başlatılmaktadır. Nefes darlığının daha ciddi boyutlara ulaşmasını engellemek için nefes darlığı tedavisi konusunda hastalarında yardımcı olması önemlidir. Sigara ve alkol tüketen hastaların öncelikle bırakma konusunda destek alması gerekmektedir. Alerjenlerden ve çevresel faktörlerden yeteri kadar uzak kalma konusunda dikkatli olunması çok önemlidir. Ağır bir şekilde nefes darlığı yaşayan hastalar için mekanik ventilasyon yardımı yapılması ve bunun için de nefes borusuna bir solunum tüpü sokulması gerekmektedir.
Nefes darlığının daha da ağır durumlara dönüşmemesi adına stres ve kaygılı durumlardan uzak durulması çok önemlidir. Kendi başınıza ilaç kullanmamalı ve doktorun reçete ile yazmış olduğu ilaçları kullanmalısınız. Ayrıca yaşadığınız nefes darlığı sorunu ile başa çıkmanıza yardımcı olacak nefes alma teknikleri konusunda destek alabilirsiniz. Hastalarında nefes darlığı tedavisi konusunda istekli olması ve doktorların tedavi yöntemlerine destek olması daha başarılı sonuçlar alınması için yeterli olmaktadır. Eğer aşırı bir kiloya sahipseniz mutlaka kilonuzu kontrol altına alın.