Vücudumuzda yaşamsal faaliyetleri devam ettiren 2 olgu vardır. Bunlardan ilki oksijen ikincisi de besindir. Bu etmenler birbirinden ayrı düşünülemez ve herhangi birinde bulunan eksiklik bünyenin yaşamsal faaliyetlerinin durması demektir. Her iki etmeni de vücutta taşıyan ve tüm organlara taşınmasını sağlayan kandır. Dolayısı ile bu durum vücuttaki kan miktarını ve kanın içinde bulunan bileşenlerin miktarını da hayati derecede önemli yapar. Kanın içinde oksijen taşınmasını sağlayan madde ise demir olarak bilinen ferritindir. Demir eksikleri de bu sebeple oldukça önemlidir. Dünyada görülme sıklığı en fazla olan elementlerden birisi demirdir. Demir eksikliği ancak kan tahlilleri ile tespit edilebilir ve eksikliği oranında da demir ilacı kullanılmaktadır. Demir ilaçları doktor kontrolünde kullanılmalı ve doktor tavsiyelerine uyulmalıdır. Demir ilacı kullanırken dikkat edilmesi gereken ve bilinmesi gereken bazı noktalar mevcuttur.
Demir İlacı Kullanımında Bilinmesi Gerekenler
- 1- İlaç kullanımı ile ilgili sıkça sorulardan birisi demir hapı aç karnına mı alınır sorusudur. Bu sorunun cevabını verirken aynı zamanda sebebini de açıklayabiliriz. Demir hapını yemeklerden önce yani aç karnına alınması tavsiye edilmektedir. Bu durum vücuttaki demir emiliminin daha fazla olması ile alakalıdır. Demir vücutta bağırsaklar tarafından emilir. Bazı gıdalar demir emilimini azalttığı için demir içeren ilaçlar ile ve içerisinde demir olan diğer gıdalar ile kesinlikle tüketilmemelidir.
- 2-Besinler ile birlikte emilimi azalan demir ilaçlarının da bu sebeple boş mideye ve yemeklerden en az 1 saat önce alınması gerekir. Bu durum demir içerikli tüm ilaçlar için geçerli olup sonucu da deneysel yöntemler ile kanıtlanmıştır. Demir ilacı içtikten kaç saat sonra yemek yenir sorusunun cevabını da bu açıklamada bulmak mümkündür.
- 3-Demir hapı kullanımında dikkat edilmesi gerekenler arasında ilacın dozu ve sayısı da oldukça önemlidir. Demir ilacı size doktor tarafından kanınızda bulunan ferritin miktarına göre farklı dozlarda verilebilir. Bu dozların da her biri günün farklı zamanlarında aç karnına alınabilir. Bu konuda doktor ve eczacınızın tavsiyesine uymanız gerekmektedir.
- 4- Demir ilaçları alınmadığı zaman vücutta kansızlık başta olmak üzere, halsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık baş göstermektedir. Demir ilaçları vücutta genelde 3-4 hafta sonra etki gösterirler ve bu etkinin gözlenebilmesi ilaçlar kesinle düzenli olarak kullanılmaktadır.
- 5-Demir ilacı kullanırken beslenme şekli oldukça önemlidir. Bu durumu açıklamak için genelde demir hapı kullananlar ne yememeli soruları sorulmaktadır. Demir hapı kullanan kişilerin tüketmemesi gereken şeyler demiri kendi bünyelerinde bağlayan ve emilimini yavaşlatan hatta engelleyen bazı gıdalardır. Bu gıdaların başında çay gelmektedir. Çay demirin düşmanıdır ve kansızlık sorunu olan kişilerin çayı çok açık ve az şekilde tüketmesi gerekir. Genelde yemekler yendikten ve sindirildikten sonra (yaklaşık olarak 2-3 saat) tüketilmesi gereken çay, kansızlık ve demir tedavisi süresince dikkatli kullanılmalıdır.
- 6-Bazı gıdaların yapısında doğal olarak demir vardır ve bu gıdalar doğru şekilde tüketilirse de vücut ilaçlar haricinde de ihtiyacı olan desteği alabilir. Bu gıdaların başında da kırmız et gelir. Etlerde bulunan demir sebzelerde bulunan demirden daha kolay şekilde emilmektedir. Bu sebeple de tedavi döneminde et yemekleri tercih edilmelidir.
- 7-Kalsiyum demir emilimini azaltan gıdalardan birisidir. Bu sebeple bu tür destek ilaçlarının ya da kalsiyum bakımından zengin olan gıdaların her zaman için ilaçlardan sonra alınması gerekir. Kalsiyum açısından zengin olan gıdalara süt, yoğurt ve peynir verilebilir.
- 8-Demir ilaçlarının kullanım saatleri metabolizmanın aktif olduğu saate göre ayarlanmalıdır. Yemek saatlerinden belirli bir süre önce ve aç olarak alınması gereken cihazları eğer biyolojik saatiniz gündüze göre değil de geceye göre çalışıyor ise yani metabolizmanın aktif olduğu saatler gece ise demir ilacı gece içilir mi sorusunun yanıtı sizin için evet olabilir.
- 9. C vitamini vücudumuzda demir emilimini artıran en önemli vitamindir. Bu bakımdan demir ilacı kullanırken mutlaka C vitamini içeren ( portakal, limon, v.b) tüketimini artırı.
Demir ilacı kullanımı boyunca tüm kurallara harfiyen uyulmalı ve tam olarak tedavi bitirilmeden ilaçlar bırakılmamalıdır. Tedavi sonunda tekrar uzman hekimlere görünülerek kan testi yaptırılmalı ve vücuttaki ferritin miktarı ölçtürülmelidir. Bu tıbbi kontroller ve kan değeri ölçümleri kansızlık problemi yaşayan kişilerin beslenmesi için oldukça önem arz etmektedir ve zaman geçirmeden yapılması gerekmektedir.