Kapsamlı özet potansiyel olarak ciddi bu akciğer enfeksiyonunun semptomlarını, nedenlerini ve tedavisini kapsar.
Bronşit havayı akciğerlerinize ve akciğerlerinizden taşıyan bronş tüplerinizin iç kısmının bir iltihabıdır. Bronşit akut veya kronik olabilir.
Sıklıkla nezleden veya diğer solunum yolu enfeksiyonlarından gelişen akut bronşit çok yaygındır. Daha ciddi bir durum olan kronik bronşit bronş tüplerinin, özellikle sigaradan dolayı, sürekli olarak zarar görmesi veya iltihaplanmasıdır.
Akut bronşit genellikle uzun süren etkiler göstermeden haftalarca öksürmeye devam edebilmenize rağmen birkaç gün içinde düzelir. Ancak sürekli olarak bronşit nöbetlerine sahipseniz tıbbi tedavi gerektiren kronik bronşite sahip olabilirsiniz Kronik bronşit, kronik obstrüktif akciğer hastalığının (COPD) içinde bulunan durumlardan biridir.
Bronşit tedavisi semptomların azaltılması ve soluk almanızın kolaylaştırılması üzerine odaklanır.
Bronşit Semptomlar
Hem akut bronşit hem de kronik bronşit için belirti ve semptomlar şunları içerebilir:
- Öksürük
- Açık, beyaz, sarımsı gri veya yeşil renkte olabilen sümük ifrazatı
- Yorgunluk
- Hafif ateş ve titreme
- Göğüs rahatsızlığı
Akut bronşitiniz varsa bronşit çözündükten birkaç hafta sonra da devam eden hırıltılı bir öksürüğünüz olabilir. Kronik bronşit birbirini izleyen iki yıl boyunca en az üç ay süren üretken bir öksürük olarak tanımlanır. Kronik bronşitiniz varsa muhtemelen belirti ve semptomlarının kötüleştiği dönemleriniz olur. O zamanlarda kronik bronşitinizin en üstünde akut bronşitiniz olabilir. Bazı durumlarda öksürük sadece daha sonra tekrar ortaya çıkmak üzere kaybolabilir.
Ne zaman doktora gitmelisiniz Eğer öksürüğünüz aşağıdaki durumdaysa doktorunuzu görün:
- Üç haftadan uzun sürerse
- Uyumanıza mani olursa
- 38ºC üzeri ateş eşlik ediyorsa
- Renksiz sümük ifrazatı varsa
- Kan ifrazatı varsa (hemoptizi)
- Hırıltı veya nefes darlığıyla ilişkiliyse
Bronşit Nedenleri
Akut bronşite genellikle tipik olarak soğuk algınlığı ve gribe neden olan aynı virüsler neden olur. Antibiyotikler virüsleri öldürmez böylece bu tür ilaç birçok bronşit vakasında kullanılmaz.
Kronik bronşitin en yaygın nedeni sigara içmektir. Hava kirliliği ve ortamda ve iş yerindeki toz veya toksik gazlar da hastalığa neden olabilir.
Bronşit Randevunuza hazırlık
Muhtemelen aile doktorunuzu veya genel bir pratisyeni görerek başlarsınız. Kronik bronşitiniz varsa akciğer hastalıklarında uzman bir doktora (pulmonolojist) gidebilirsiniz.
Ne yapabilirsiniz Randevunuzdan önce aşağıdaki sorulara cevap veren bir liste hazırlamak isteyebilirsiniz:
- Daha önce soğuk algınlığı veya grip geçirdiniz mi?
- Hiç zatürree oldunuz mu?
- Herhangi bir başka tıbbi durumunuz var mı?
- Düzenli olarak hangi ilaç ve takviyeleri almaktasınız?
- İşinizde akciğer tahriş edicilere maruz kalmakta mısınız?
- Sigara içer misiniz? Bir tiryakiyle yaşamakta veya çalışmakta mısınız?
Randevunuza bir aile ferdinizi veya arkadaşınızı da getirebilirsiniz. Bazen verilen tüm bilgiyi hatırlamak zor olabilir. Size eşlik eden biri sizin kaçırdığınız veya unuttuğunuz bir şeyi hatırlayabilir.
Öksürüğünüz için herhangi bir başka doktora gittiyseniz mevcut doktorunuzun hangi testlerin yapıldığını bilmesini sağlayın ve eğer mümkünse göğüs röntgeni, balgam kültürü and solunum fonksiyon testinin sonuçlarını içeren raporları yanınızda getirin.
Doktorunuzdan ne beklemelisiniz Doktorunuz muhtemelen size aşağıdaki gibi sorular soracaktır:
- Semptomlarınız ne zaman başladı?
- Semptomlarınız süreklimiydi yoksa aralıklımıydı?
- Uykunuzu veya çalışma performansınızı etkiliyor mu?
- Sigara içiyor musunuz? İçiyorsanız ne kadar ve ne zamandan beri?
- Geçen sene dayanma gücünüz ne kadar azaldı?
- Egzersiz yapıyor musunuz? Bir kat merdiveni zorlanmadan çıkabiliyor musunuz? Eskiden olduğu gibi hızlı yürüyebiliyor musunuz?
- Herhangi bir şey semptomlarınızı iyileştiriyor veya kötüleştiriyor mu?
- Soğuk hava sizi rahatsız ediyor mu?
- Yıllık grip aşınızı oldunuz mu?
- Hiç zatürreeye karşı aşılandınız mı? Evetse ne zaman?
Bronşit Tedavi ve ilaçlar
Bronşit tedavisinin amacı semptomları iyileştirmek ve nefes almayı kolaylaştırmaktır. Çoğu vakada akut bronşit sadece aşağıdaki gibi kendi kendine bakım tedavileri gerektirir:
- Daha fazla dinlenme
- Reçetesiz ağrı kesici ilaçlar alma
- Sıvı içme
- Ilık, nemli havada nefes alma
İlaçlar Bazı durumlarda doktorunuz aşağıdakileri içeren ilaçlar yazabilir:
- Antibiyotikler. Bronşite genellikle viral bir enfeksiyon neden olduğundan antibiyotikler etkili olmaz. Ancak, doktorunuz bakteriyel bir enfeksiyonunuz olduğundan şüphelenirse bir antibiyotik yazabilir. Kronik akciğer rahatsızlığınız varsa veya sigara içiyorsanız doktorunuz ciddi bir ikinci enfeksiyon riskinizi azaltmak için de antibiyotik yazabilir.
- Öksürük ilaçları. En iyisi ifrazat çıkartan bir öksürüğü bastırmamaktır çünkü öksürmek akciğerlerinizden ve hava geçitlerinizden tahriş edicileri atmanıza yardımcı olur. Reçetesiz öksürük ilaçları eğer öksürük sizi uykunuzdan ediyorsa yardımcı olabilir.
- Diğer ilaçlar. Astım veya kronik obstrüktif akciğer hastalığınız (COPD) varsa doktorunuz iltihabı azaltmak ve akciğerlerinizdeki daralan geçitleri açmak için bir soluk aldırma cihazı ve başka ilaçlar önerebilir.
Terapiler Kronik bronşitiniz varsa akciğer rehabilitasyonundan faydalanabilirsiniz — bir nefes alma egzersiz programı olup içinde bir solunum terapisti daha kolay nasıl nefes alabileceğinizi ve egzersiz yapabilme yetinizi nasıl arttırabileceğinizi öğretir.
Yaşam Tarzı ve Evde Bakım
- Akciğer tahriş edicilerinden kaçının. Sigara içmeyin. Hava kirliliği olduğunda veya boya ya da kuvvetli dumana sahip ev temizleyicileri gibi tahriş edicilere maruz kaldığınızda maske takın.
- Bir nemlendirici kullanın. Ilık, nemli hava öksürüğün iyileşmesine yardım eder ve solunum yollarındaki ifrazatı atar. Su kabında bakteri ve mantar oluşumunu önlemek için üreticinin tavsiyelerine göre nemlendiricinin temiz olduğundan emin olun.
- Dışarıda bir yüz maskesi kullanın. Soğuk hava öksürüğünüzü azdırır ve nefes darlığına neden olur, dışarıya çıkmadan önce bir soğuk hava yüz maskesi takın.
Bronşitten Korunma
Bronşit riskinizi azaltmak için aşağıdaki ipuçlarını takip edin:
- Sigara içmekten kaçının. Sigara içmek kronik bronşit ve amfizem riskinizi arttırır.
- Aşılanın. Birçok akut bronşit vakası bir virüs olan gripten kaynaklanır. Yılda bir grip aşısı olmak gribe karşı korunmanıza yardımcı olabilir. Bazı zatürree türlerine karşı da aşılanmak isteyebilirsiniz.
- Ellerinizi yıkayın. Viral bir enfeksiyona yakalanma riskinizi azaltmak için sık sık ellerinizi yıkayın ve el dezenfektanı kullanımını alışkanlık haline getirin. +
Bronşit için faydalı gıdalar
- kırmızı biber
- maydanoz
- kekik
- koyu yapraklı sebzeler
- brokoli
- lahana
- portakal
- mandalina
- elma
- nar
- kivi
- çilek