Aristoteles (d. MO 384 – o.7 Mart MO 322) (bazı kaynaklarda Aristo olarak da geçmektedir ve iki yazım şekliyle de doğrudur) zamanımızda Makedonya sınırları içinde bulunan Stageira kentinde dünyaya gelmiştir. Aristoteles’in babasının o zamanlar Makedonya Kralı olan 2. Amyntas’ın doktorluğu görevinde bulunan Nikomakhos olduğu bilinmektedir. Aristoteles, Antik Yunan filozofudur. Batı felsefesini oluşturan iki en büyük düşünürden bir tanesidir. Diğer düşünür ise Platon’dur. Fizik, gökbilim, felsefe, mantık, zooloji, siyaset, biyoloji alanlarından eserler yazmıştır.

Aristoteles 17 yasında MO 366 senesinde, Platon’un Atina’da bulunan akademisine katılmış ve kabiliyeti ve zekasıyla kısa sürede kendinden dile getirtirmeyi başarmıştır. Platon’un yanında yardımcı öğretmen görevi de yapan Aristoteles bu dönemde dialog yazıları yazmıştır. Bu dönemden örnek vermek gerek görülürse Gryllos veya Retorik üstüne adlı eserleri Aristoteles’in bu dönemde yazdığı dialog eserlerdendir.

Aristoteles Platon’un ölümünden sonra onun okulunu terk ederek MO 347 senesinde Ksenokratos ve Theophrastos ile bugün Biga Yarımadası olarak anılan Troas bölgesindeki Assos kentine gitmiştir ve burda Tiran Atarnevs’li Hermias’ın siyasi danışmanlığı görevini üstlenmiştir. Aynı vakitde aralarındaki dostlukta ilgi çekmektedir. Aristoteles burda Hermias’ın da yardımıyla  Lykeion  isminde çok özgün yeni bir okul kurmuştur. Bu okulda genelde yaşambilim alanında çalışmalar yaptığı görülmüştür.

Aristoteles, MÖ 323 senesinde dine karşı saygısızlıktan suçlanmıştır. Suçuysa bir ölümlü olan Hermias’ın hatırasına ilahi yazarak onu ebedileştirmesi olarak gösterilmiştir. Bu suçuna karşılık idam cezası ile aranan Aristoteles yakalanmamak için Atina’dan Evboia adasına kaçmıştır. Annesinin de memleketi olan Evboia (Türkçe Eğriboz) adasına sığınan Aristoteles MÖ 322 senesinde altmış üç yaşında burda hayata veda etmiştir. Aristoteles Atina’dan kaçmasının sebebini şu sözleriyle açıklamaktadır: „Atinalıların felsefeye karşı ikinci bir suç işlemeleri hakikaten acı bir durum olacaktı.“

Aristoteles’in felsefe alanında sahip olduğu erdemleri başlıklar durumunda sıralanmaktadır:

Bir örnek vermek gerek görülürse, düşünme yetisine yönelik erdemleri şöyle sıralanabilir.

• Tekhne: Yapabilme gücü ve becerisi
• Episteme: Felsefi bilgi ve bilim
• Phrönesisi: Doğruyu görme yetisi olan pratik bilgelik
• Nous: Doğrudan kavrayan akıl
• Felsefi bilgelik

Aristoteles, Platon’un Eleştirisi

Aristoteles’ın kanaatinin evrimi hakkında süregelen farklı ebatlarda atışmalar vardır. Ancak unutulmamalıdır ki Platoncu bir okulda yetiştiği halde daha sonraları bu felsefeden kopuşunun sebepleri açıkça ortaya koyulmalıdır. Homeros hakkında Platon’un bir sözünü Aristoteles’le birlikte Nikomakhos’ta Etik’te yazdığı gibi yazacak olursak, hem dostluk, ve hem hakikat onun için değerli olsa dahi, ikinciyi birinciye yeğlemek durumdadır.

Aristoteles’in Sözleri

Ünlü düşünür Aristoteles’in önemli sözlerinden birkaç tanesini paylaşmak isteriz:

• İnsanoğullarının yönetimi sanatı üstünde düşünen herkes, devletlerin geleceğinin gençlerinin eğitimine bağlı olduğu konusunda ikna olmuşlardır.
• Akıllı insan düşündüğü herşeyi söylemez, fakat söyleyeceği herşeyi düşünerek söyler.
• Yaratılış bakımından tüm kişiler öğrenmek dileği içerisindedirler.
• Sağlam bilginin en güzel örneği, öğretme gücüdür.
• Konuşacak kişi üç noktaya çalışmalı: İlki ikna araçları üretmek, ikincisi dili, üçüncüsü konuşmanın çeşitli bölümlerinde uygun düzenlemelerdir.
• Mutluluk doğru ve güzel düşünceler ile düşünebilmeyi bilmektir.
• Çocukları eğitenler, onları üretenlerden daha fazla onura layıktır. Çünkü bunlar yalnızca hayat verdiler, onlar ise iyi yaşayabilme sanatını.
• Eğitimin kökleri acı, meyvaleri tatlıdır.
• Gerçek mutluluk mal ve mülke sahip olmak ile deyil, akıl ve erdeme sahip olmak ile mümkündür.

Aristoteles’in yazdığı eserlerin bir kısmı zamanımızda kaybolmuş durumdadır diğer bir kısım ise Aristoteles tarafından yayımlanmış ve zamanımızda toplanıp saklanabilmiş eserleridir.

Yitik Aristoteles Eserleri:

Aristoteles’in ilk dönem yazılarıdır. Bu yazılara „dışrak yapıtlar“ dendiği de bilinmektedir. Bu eserlerin Milattan sonraki ilk yüzyıllarda kaybolduğu bilinmektedir. Ancak Aristoteles’in diğer eserlerinde bu yitmiş yapıtlarının başlıklarını vermesi ve diğer yazarların Aristoteles’in taklidini yaparak veya alıntılarını kullanarak bu eserleri anmaları sebebi ile kaybolan bu eserlerin içerikleri hakkında bilgi sahibi olmak mümkün hale gelmiştir.

Bu kayıp yapıtların genelde diyalog şeklinde yazıldıkları bilinmektedir. Bu yitmiş eserlere örnek vermek gerek görülürse şöyle sıralamak mümkün olacaktır:

• Evdemos veya Ruh Üstüne (Platon’un Phaidon’unun izinde),
• Felsefe Üzerine (Metafizik’in kimi temalarının ayırdına varabildiğıimiz bir tür tutum ibrazı yazısı), Protreptik (felsefî yaşama teşvik),
• Gryllos veya Retorik Üzerine (İsokrates’e karşı),
• Adalet Üzerine (Politika ‘nin bazı temaları burda kendilerini belli ediyorlar),
• Asalet Üzerine, bir Şölen, vb.

Varlığını Koruyan Aristoteles Eserleri:

Aristoteles’in günümüze ulaşmayı başarmış eserlerinin başında Lykeion okulunda ders vermek için kullandığı notlardan oluşmaktadır. Bu yazıtlar Aristoteles’in el yazısıyla yazılmıştır. Aristoteles’in bu eserlerine içerik manasına gelen esoterik veya sözel öğretime yönelik manasına gelen akroamatik adları verildiği bilinmektedir. Aristoteles’in bu eserlerinin günümüze kadar ulaşabilmesinin sebebi Aristoteles’in kurucusu olduğu Lykeion okulunun kesintisiz olarak eğitim vermeye devam etmesi ve Aristoteles’e ait tüm yazıtların bu okulda saklanması olarak açıklanabilir.

Aristoteles’in yazılı varlığını koruyan eserleri şöyle sıralanmaktadır:

Mantık üstüne yazdığı eserleri:

• Organon :
• Yüklemler
• Yorum Üzerine
• Birinci Çözümlemeler
• İkinci Çözümlemeler
• Yerlemler
• Sofistiklerin artması sonu çürükler

Doğa üstüne yazdığı eserleri:

• Kosmos Üzerine (Περὶ κόσμου De Mundo)
• Fizik (Φυσική Physica)
• Gökyüzü Üzerine (Περὶ οὐρανοῦ De Caelo)
• Gök Cisimleri Üzerine (Μετεωρολογικά)
• Can Üzerine (Περὶ ψυχῆς De Anima)
• Kısa Doğa Yazıları (Parva Naturalia)
• Duyular Üzerine Περὶ αἰσθήσεως
• Ani ve Anımsama Üzerine Περὶ μνήμης καὶ ἀναμνήσεως
• Uyku ve Uyanma Üzerine Περὶ ὕπνου καὶ ἐγρηγόρεως
• Rüyalar Üzerine Περὶ ἐνυπνίων
• Uykuda Kehanet Üzerine Περὶ τῆς καθ’ ὕπνον μαντικῆς
• Uzun ve Kısayasamlılık Üzerine Περὶ μακροβιότητος καὶ βραχυβιότητος
• Gençlik ve İleri Yaş Üzerine Περὶ νεότητος καὶ γήρως. Περὶ ζωῆς καὶ θανάτου
• Soluma Üzerine Περὶ ἀναπνοῆς
• Nefes Üzerine Περὶ πνεύματος
• Hayvanların Tarihi Üzerine (Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι Historia Animalıum)
• Hayvanların Kısımları Üzerine (Περὶ ζῴων μορίων De Partibüs Animalıum)
• Hayvanların Hareketi Üzerine (Περὶ ζῴων κινήσεως De Motu Animalıum)
• Hayvanların Gelişimi Üzerine (Περὶ πορείας ζῴωνDe İncessu Animalıum)
• Hayvanların Oluşumu Üzerine (Περὶ ζῴων γενέσεως De Generatione Animalıum)
• İkincil Yazılar Opera Minöra
• Renkler Üzerine Περὶ χρωμάτων
• Duyulan Şeyler Περὶ ἀκουστῶν
• Fizyognomikler Φυσιογνωμονικὰ
• Bitkiler Üzerine Περὶ φυτῶν
• Duyulduk Harikulâde Şeyler Περὶ θαυμασίων ἀκουσμάτων
• Mekanik (Μηχανικά Mechanıca)
• Görünmez Çizgiler Üzerine Περὶ ἀτόμων γραμμῶν
• Rüzgârların Yerleri ve Adları Ἀνέμων θέσις καὶ προσηγορίαι
• Melissos, Ksenofanes ve Görgias Üzerine Περὶ Μελίσσου, Περὶ Ξενοφάνους, Περὶ Γοργίου
• Sorunlar Προβλήματα
• Doğa Cetveli (Scala Naturae)

Fiziksonrası-Varlikbilim üstüne yazıları:

• Doğa Yazılarından Sonra Gelenler (Τὰ μετὰ τὰ φυσικά Metaphysica)

Etik ve Politika üstüne yazdığı eserleri:

• Ekonomikler (Οἰκονομικά Oeconomica)
• Magna Moralia (Ἠθικὰ μεγάλα Magna Moralia)
• Nicomakos’a Etik (Ἠθικὰ Νικομάχεια Ethica Nicomachea)
• Atinalıların Yasası (Ἀθηναίων πολιτεία)
• Eudemos’a Etik (Ἠθικὰ Εὐδήμεια Ethica Eudemia)
• Erdemler ve Erdemsizlikler Üzerine (Περὶ ἀρετῶν καὶ καιῶν)
• Politika (Πολιτικὰ Politica’)

Estetik üstüne yazdığı eserleri:

• İskender’e Retorik Ῥητορικὴ πρὸς Ἀλέξανδρον
• Retorik (Τέχνη ῥητορική Ars Rhetorica)
• Poetika (Περὶ ποιητικῆς Ars Poetica)

---

Aristoteles Ve Teorileri Hakkında Hiç Duymadıklarınız (Ek Bilgiler)

Aristoteles Ve Teorileri Hakkında Hiç Duymadıklarınız

• Teori ve pratik arasında aristoteles üzerine.  ruhun akılsal kısmına direnen ve ona itaat etmeyen kısmı arzulayan veya iştah duyan kısım olarak adlandırır.
• Teori ve pratik arasında aristoteles üzerine.  Bu açıdan bakıldığında Aristoteles , adaletsizliğin türleri ve dereceleri arasında da bir ayrım yapmaya gerek duyar .
• Kelimeler: aristo , sanat teorisi , devlet teorisi , eflatun, biçimsel mantık, metafizik, tikel ve tumel, madde ve suret, doğa ve ruh, ahlak felsefesi.
• Aristo ile olgunluğa ulaşan elementler teorisi ve Mısır kaynaklı simya İskender’in fetihleri ile beraber karşılaşma olanağı bulmuş ve bir senteze ulaşmıştır.
• Platon, Aristoteles ve Plotinus’ta Mimesis Teorisi . Muharrem HAFIZa.  İkincisi, bütün taklit ürünleri karşı sında duyulan hoşlanmadır ve bu, insan için ka rakteristiktir.
• Siyaset felsefesi alanında Platon ebedi ve kusursuz bir devlet teorisi geliştirmeye uğraşırken Aristoteles mevcut devlet biçimlerini  Aristoteles ’in Bilgi Felsefesi. 1.
• anlayışını temellendirmeye ve kendisinden önce ileri sürülmüş olan teorileri eleştirmeye çalışır.  Aristoteles felsefesi, filozof Aristoteles , Aristoteles , Aristoteles ve felsefe.
• Felsefe ww forumu ‘ Aristo / Aristoteles ‘ konusu.  gözle görülemez varliklarin varolusunu öne sürmeyecek bir teori arayisi içinde olmustur.  Duyulan Şeyler Περὶ ἀκουστῶν.