Amh Nedir ?
Kadınlarda ve erkeklerde görülen Amh hormonu, yumurtalıklar tarafından salgılanan bir glikoproteindir. Pek çok işlevi olmasına rağmen bu hormon, cinsiyet farklılaşmasına neden olduğu için kadınlarda daha çok rastlanan bir glikoprotein türüdür. Bu hormonun faaliyeti kadınlarda menopoz dönemine kadar devam etmektedir.
Hamilelik esnasında fetüs cinsiyetinin erkek olması bu hormon tarafından sağlanır. Bu hormonun salgılanması ile erkek fetüste rahim, yumurtalık ve tüp gibi kadınlık organlarının gelişmemesi sağlanır. Eğer fetüsün cinsiyeti dişi ise rahim, rahim ağzı, tüp ve vajina oluşumu Amh sayesinde ilerler. Buna göre kadınlarda hayatları boyunca daha düşük Amh hormon seviyesine rastlanırken erkeklerde bu oran daha fazladır. Kadınlarda, Amh seviyesi yumurtlama dönemindeki hızı ve seçiciliği etkiler. Kadınlarda Amh hormonu, over dediğimiz yumurtalıklarda bulunan folikül olarak adlandırılan bölümde salgılanır. Bu salgılama doğum itibari ile başlar, menopoz evresine girilene kadar devam eder.
Amh Hormon Seviyesi Kaç Olmalıdır?
Kadınlarda hamilelik için en çok sorulan sorulardan biri hamilelik ve gebelik için Amh hormonu kaç olmalı sorusudur. Bu hormon seviyesi için kesin bir şey söylemek mümkün olmayacaktır. Bu seviye her kadında farklı bir değerde olabilir. Bu hormon seviyesini 1 ile 3 arasında normal kabul eden bilim insanları olduğu gibi, 2 ile 4 arasını normal kabul eden bilim insanları da vardır. Amh hormonu kaç olmalı sorusuna en iyi cevabı, kişinin yaşam şartlarını ve yaşam şeklini göz önüne alarak ve Amh testi sonuçlarına göre doktorlar verir. Peki, Amh testi nedir?
Amh Hormon Testi Nedir?
Kadınlarda yumurta sayımının ve Amh hormon seviyesinin kaç olduğu Amh hormon testi ile öğrenilir. Amh hormonu seviyesinin yumurta sayısı ile alakalı olduğu düşünülse de bu konuda kesin bir bilgi bilim dünyasında yoktur. Kadınlarda yumurta sayısının azalması kan düzeylerinde fark edilebilecek derecede düşüşe neden olur. Bu da bize Amh hormonu ile yumurtalık sayısı arasında bir bağ kurmamızı sağlar. Amh testi nedir sorusu, özellikle kadınlar arasında çok sık karşılaşılan sorudur. Amh testi ile aşağıda sayılı kadın rahatsızlıkları arasında bir ilişki kurulabilmektedir:
- Hamilelik dönemi sorunları,
- Yumurtalık kapasitesinin belirlenmesi,
- Kısırlık teşhisi,
- Erken menopoz teşhisi,
- Kemoterapi veya radyoterapi sonrası over hasarının tespitinde,
- Polikistik over sendromu teşhisinde,
- Tüp bebek tedavisinde,
- Erkeklerde sperm hakkında bilgi almak amacı ile kullanılır.
Amh hormon seviyesi testi ile kadınlarda doğurganlık potansiyeli belirlenebilir. Doktor, bu potansiyel doğrultusunda bir tedavi yöntemi izleyecektir.
Amh Hormon Seviyesi Testi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Yumurtalık rezerv tahlili ve benzeri diğer birçok kadın rahatsızlıklarının tespitinde olduğu gibi Amh hormon seviye testinde kadınların aylık regl döngüleri içinde 3. gün test yapılması zorunlu değildir. Bunun sebebi, Amh hormonun seviyesinin regl döneminden etkilenmemesidir.
Regl kanamasının yaşandığı veya yaşanmadığı her koşulda gerçekleştirilen Amh hormon seviye testi, açlık ve tokluk ile de değişmemektedir. Bu yüzden, bu testin yapılacağı zamanlar, açlığa veya tokluğa dikkat etmeye gerek yoktur. Amh hormon seviyesi testi, tıpkı kan tahlilleri gibi koldaki damarlardan alınan kan ile yapılmaktadır.
Amh Hormon Değişikliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Amh hormon seviyesi testi ile hormonun normal değerleri dışında hareket edip etmediği anlaşılır. Bu seviye bazı kadınlarda düşük olabileceği gibi bazı kadınlarda yüksek çıkabilir. Amh hormon seviyesinin kadınlarda düşük olması, yumurtalık sayısının azalması ve kalitesinin düştüğü anlamına gelebilir. Bu azalma, doğurganlık ihtimalini azalttığı için kısırlık ile karıştırılmamalıdır. Amh hormon seviyesinin düşük olması aşağıda sayılan rahatsızlıkların bir veya birkaçı ile mümkündür:
- Menopoz evrimine geçilmesi,
- Yumurtalıkların işlevlerini kaybetmesi,
- Erkekler bebeklerde testis sorunlarının oluşması.
Amh hormonunun düşük çıkması yukarıdaki nedenler ile olabileceği gibi genetik ve çevresel faktörler ile de ilgilidir. Bu hormon seviyesinin yüksek çıkması ise aşağıda sayılı rahatsızlıkların tespitinde kullanılabilir:
- Kadınlarda sıkça görülen polikistik over sendromu,
- Yumurtalık tümörünün olması.
Amh Hormon Seviyesi için Tedavi Yöntemleri
Amh hormon seviyesinin düşük veya yüksek çıkması tedavi edilebilecek bir durumdur. Kişiler yaşam şekillerine dikkat etmeliler, sigara ve alkol kullanımlarından kaçınmalıdırlar. Fazla kilo sahibi olmak Amh hormonu üzerinde olumsuz etki oluşturabilmektedir. Bu hormonun yüksek olması spor ile kilo verilmesi sayesinde azaltılabilecek bir durumdur.
Amh yüksekliği tedavi yöntemleri şöyledir:
- Doktor tarafından reçete yazılacak doğurganlık ilaç tedavisi,
- Doğum kontrol hapları ile yapılacak ilaç tedavisi,
- Yumurtlamayı teşvik edecek ilaçlar ile yapılacak tedavi yöntemi.
Amh hormon seviyesinin normal seviyeden düşük çıktığı durumlarda ise Amh düşüklüğü tedavisi için doğurganlık tedavilerine başvurulur. Bu tedavinin yapılmaması Amh değerinin devamlı olarak düşmesine neden olacaktır. Hamile kalmak isteyen ve Amh hormon düşüklüğü ile karşılaşan kadınlara, tüp bebek tedavisi sırasında Amh düşüklüğü tedavisi için hormon destekleri verilmektedir.
Amh testi sonucu oluşabilecek hormon seviyesindeki bozukluklar doktor tarafından reçete edilen ilaçlar ile tedavi edilmelidir. Piyasada bulunan ve doktor tarafından verilmemiş ilaçlar kullanılmamalıdır.